Kế toán quản trị chiến lược là một lĩnh vực kế toán quan trọng, liên quan đến việc sử dụng các công cụ kế toán để hỗ trợ việc ra quyết định chiến lược của các nhà quản lý. Kế toán quản trị chiến lược có thể giúp các nhà quản lý phân tích tình hình kinh doanh, đánh giá hiệu quả của các chiến lược hiện tại, đề xuất các chiến lược mới hoặc cải tiến, và theo dõi kết quả của việc thực hiện các chiến lược đó.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu về khái niệm, mục tiêu, vai trò và các bước thực hiện kế toán quản trị chiến lược. Chúng tôi cũng sẽ cung cấp một số ví dụ minh họa về cách áp dụng kế toán quản trị chiến lược trong thực tế.
Khái niệm kế toán quản trị chiến lược
Kế toán quản trị chiến lược là một phương pháp kế toán áp dụng cho các hoạt động liên quan đến việc xác định và thực hiện các chiến lược của doanh nghiệp. Theo định nghĩa của Horngren et al. (2012), kế toán quản trị chiến lược là “việc sử dụng các thông tin kế toán và không kế toán để phát triển và thực hiện các chiến lược nhằm tạo ra giá trị cho các bên liên quan”.
Các thông tin kế toán có thể bao gồm các số liệu về doanh thu, chi phí, lợi nhuận, tài sản, nợ, vốn chủ sở hữu, dòng tiền, tỷ suất sinh lời, tỷ suất hoàn vốn, chỉ số hiệu quả hoạt động, chỉ số hiệu quả tài chính, và các chỉ tiêu khác. Các thông tin không kế toán có thể bao gồm các số liệu về thị trường, khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nhân viên, nhà cung cấp, chính sách pháp luật, môi trường xã hội và tự nhiên, và các yếu tố khác.
Các bên liên quan là những người hoặc tổ chức có ảnh hưởng hoặc bị ảnh hưởng bởi hoạt động của doanh nghiệp. Các bên liên quan có thể bao gồm chủ sở hữu, nhà đầu tư, người cho vay, khách hàng, nhân viên, nhà cung cấp, đối tác kinh doanh, chính phủ, cộng đồng và xã hội.
Tạo ra giá trị cho các bên liên quan có nghĩa là làm cho họ hài lòng với việc tham gia vào hoặc giao dịch với doanh nghiệp. Để làm được điều này, doanh nghiệp cần phải cung cấp cho họ những sản phẩm hoặc dịch vụ có chất lượng cao, giá cả hợp lý, an toàn và bền vững. Doanh nghiệp cũng cần phải tuân thủ các nguyên tắc đạo đức kinh doanh và có trách nhiệm xã hội.
Mục tiêu kế toán quản trị chiến lược
Mục tiêu chung của kế toán quản trị chiến lược là hỗ trợ các nhà quản lý trong việc đạt được các mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp. Các mục tiêu chiến lược là những mục tiêu dài hạn, liên quan đến việc xác định vị thế cạnh tranh, phát triển thị phần, tăng trưởng doanh thu, nâng cao lợi nhuận, và duy trì sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp.
Để đạt được các mục tiêu chiến lược, kế toán quản trị chiến lược có thể thực hiện các mục tiêu cụ thể sau:
– Cung cấp các thông tin kế toán và không kế toán cho các nhà quản lý để họ có thể phân tích tình hình kinh doanh hiện tại, nhận biết các cơ hội và thách thức, xác định các ưu thế cạnh tranh, và định hướng tương lai của doanh nghiệp.
– Hỗ trợ các nhà quản lý trong việc lựa chọn các chiến lược phù hợp với mục tiêu và tình hình của doanh nghiệp. Các chiến lược có thể bao gồm chiến lược cấp độ doanh nghiệp (liên quan đến việc xác định phạm vi hoạt động, sứ mệnh, tầm nhìn, giá trị cốt lõi, và mục tiêu chung của doanh nghiệp), chiến lược cấp độ kinh doanh (liên quan đến việc xác định vị thế cạnh tranh của từng sản phẩm hoặc dịch vụ trên thị trường), và chiến lược cấp độ chức năng (liên quan đến việc xác định cách thức hoạt động của từng bộ phận trong doanh nghiệp).
– Hỗ trợ các nhà quản lý trong việc thiết kế và triển khai các kế hoạch hành động để thực hiện các chiến lược đã chọn. Các kế hoạch hành động là những kế hoạch ngắn hạn, liên quan đến việc xác định các nguồn lực, công việc, trách nhiệm, thời gian, và ngân sách cần thiết để hoàn thành các mục tiêu chiến lược.
– Hỗ trợ các nhà quản lý trong việc theo dõi và kiểm soát kết quả của việc thực hiện các kế hoạch hành động. Điều này bao gồm việc thu thập, xử lý, phân tích, và báo cáo các thông tin về hiệu suất hoạt động, tài chính, và chiến lược của doanh nghiệp. Điều này cũng bao gồm việc so sánh kết quả thực tế với kết quả mong muốn, nhận diện và giải quyết các vấn đề phát sinh, và đề xuất các biện pháp cải tiến khi cần thiết.
Vai trò của kế toán quản trị chiến lược
Kế toán quản trị chiến lược có vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp duy trì và nâng cao khả năng cạnh tranh trong môi trường kinh doanh